28 oktober 2019
De overheid haalt vanaf juli volgend jaar – als de WLTP van kracht wordt – structureel 200 miljoen euro meer aan bpm binnen. Dat stellen brancheverenigingen Bovag en RAI Vereniging op basis van een doorrekening van de nieuwe bpm-tabellen door KPMG. De nieuwe test is realistischer dan de oude NEDC-test en de gemeten CO2-uitstoot daardoor hoger. Die CO2-uitstoot is bepalend voor de bpm-berekening. De bpm-tabel; zou worden aangepast zodat de nieuwe testmethodiek lasten-neutraal zou worden ingevoerd, maar uit de berekening van KPMG blijkt echter dat vooral kleinere modellen fors duurder worden. Deze conclusie trok dataleverancier Jato eerder ook al. De brancheorganisaties willen dat de Tweede Kamer direct ingrijpt.
KPMG heeft ook onderzoek gedaan naar de overgangsperiode, die op 1 september 2017 inging en tot 1 juli 2020 duurt. In deze periode haalt de overheid tussen de 600 en 650 miljoen euro extra bpm op.
Direct gevolg
Staatssecretaris Snel concludeerde eerder op basis van TNO-onderzoek dat de WLTP-emissietest in de overgangsperiode weinig effect heeft op de bpm van een nieuwe auto, omdat er vooral grotere en zwaardere auto’s zouden zijn verkocht. Het onderzoek van KPMG weerlegt dit, stellen Bovag en RAI Vereniging. KPMG gebruikt een soortgelijke methodiek als in het rapport van TNO. Omdat het KPMG-onderzoek later plaatsvond dan dat van TNO, beschikt KPMG echter over veel meer praktijkdata van nieuwe auto’s. De bpm-stijgingen zijn direct te relateren aan de overgang naar de WLTP, stelt KPMG.
Onbestaanbaar
Bovag-directeur Peter Niesink stelt dat Snel breekt met eerdere toezeggingen. “Dit is echt onbestaanbaar. Hier is sprake van een structurele verhoging, terwijl toenmalig staatssecretaris Wiebes van Financiën had beloofd dat de autokoper niet de dupe zou worden van de invoering van de WLTP en dat de overgang budgetneutraal zou plaatsvinden.”
Steven van Eijck, voorzitter RAI Vereniging, meldt dat het ministerie al weken op de hoogte is van de uitkomsten van het KPMG-onderzoek. Hij vestigt zijn hoopt nu op de Kamer. “Het Ministerie legt zonder overleg alles naast zich neer. Ondanks alle nieuwe feiten, betaalt de automobilist daardoor weer de rekening. De nieuwverkopen staan nog meer onder druk en dat staat bovendien haaks op ons streven naar een duurzamer wagenpark, dat minder uitstoot. Het is nu aan de Tweede Kamer om zo snel mogelijk in te grijpen en een einde te maken aan deze vertoning.”
Vervuiler betaalt
In een reactie laat het ministerie van Financiën weten dat het toegezegd heeft “zich in te zetten om een stijging van de bpm-opbrengst, enkel als gevolg van de nieuwe testmethode waarmee de CO2 uitstoot van auto’s wordt gemeten, te voorkomen. Het kabinet houdt zich aan deze belofte.”
ONDERZOEKSMETHODIEK
KPMG heeft dezelfde methode gebruikt als TNO, melden RAI en Bovag. “Het verschil tussen de beide onderzoeken zit er vooral in dat KPMG de beschikking had over veel meer praktijkdata van nieuwe autoparen, die bovendien beter vergelijkbaar waren: 1.065 versus 185 voor TNO.”
Waar TNO een verschil van 5,8 g/km CO2 tussen NEDC 1.0 en NEDC 2.0 constateert, komt KPMG op basis van een uitgebreidere dataset op gemiddeld 7,3 g/km CO2. Een dergelijke CO2-verhoging correspondeert volgens KPMG met ongeveer 1.000 euro extra bpm per auto.
Volgens het ministerie is de bpm-opbrengst sinds 2017 gestegen doordat de CO2-uitstoot van nieuwe fossiele auto’s stijgt, omdat ze groter zijn. Dit staat los van de nieuwe test waarmee de CO2-uitstoot van auto’s wordt gemeten. Het ministerie verwijst daarbij naar het – ook de brancheorganisaties aangehaalde – onderzoek van TNO. “KMPG heeft in opdracht van de branche slechts gekeken naar bijna 700 auto’s, die sinds de invoering van de nieuwe test niet groter en daardoor niet vervuilender zijn geworden. Het gaat daarmee om een beperkte steekproef en een vertekend beeld: TNO heeft ruim 170 duizend WLTP-geteste auto’s geanalyseerd en kwam tot hele andere conclusies.”
Het kabinet betreurt het dat de gemiddelde CO2-uitstoot van nieuwe auto’s is gestegen. “Maar het ligt niet voor de hand om een CO2-belasting als de bpm te verlagen omdat nieuwe auto’s vervuilender worden. De vervuiler betaalt”, aldus het ministerie.
Deze week wordt in de Tweede Kamer het Belastingplan 2020 besproken.